Bắc Hoa cái tên một bản làng xinh đẹp đã làm ấn tượng đầu tiên về một vùng đất thêm hấp dẫn những lữ khách đường xa. Bắc Hoa thuộc xã Tân Sơn huyện Lục Ngạn - nơi có những nếp nhà nhỏ trình tường đất với lô xô những mái ngói âm dương xinh xắn bên những triền đồi xanh mát là sở hữu của những người dân tộc Nùng.
Hành trình từ thành phố Bắc Giang đến Bắc Hoa mất chừng hơn 1 giờ xe chạy. Từ thành phố Bắc Giang theo đường tâm linh Tây Yên Tử đến Bắc Hoa khá thuận lợi ( trừ đoạn đường 31 hiện đang xuống cấp). Sau khi đến thị trấn Chũ, bạn sẽ đi tiếp quốc lộ 31 đến ngã ba Kép xã Hồng Giang là rẽ vào đường tỉnh 290, đi khoảng 15km rồi đi tiếp khoảng 7km theo quốc lộ 279 đoạn nối từ Bắc Giang đi huyện Đình lập tỉnh Lạng Sơn. Qua Trung tâm xã Tân Sơn, huyện Lục Ngạn - nơi hằng năm vẫn diễn ra chợ tình Tân Sơn từ quốc lộ 279 rẽ khoảng 2km đường nhựa là đến Bắc Hoa.
Bắc Hoa đẹp như một cô gái miền sơn cước, mộc mạc, bình dị mà nên thơ…hai bên đường đi là những đồi cây xanh mát, những ngôi nhà ẩn hiện trong những đồi vải điệp trùng. Nổi bật trên những vạt đồi vải xanh mướt mát là chòm những ngôi nhà mái ngói âm dương lô xô để lại nhiều ấn tượng cho những người có dịp đặt chân đến Bắc Hoa. Ngay bên đường chính vào thôn một chòm xóm những ngôi nhà cổ trình tường nằm san sát khiến ai qua cũng muốn dừng chân. Đây là một xóm gồm 17 hộ gia định, chủ yếu là anh em dòng tốc sống quây quần hầu như ko có sự ngăn cách, từ sân nhà nọ có thể bước luôn sang nhà kia, hoặc chỉ phân chia ranh giới bằng các lối đi chung, những hàng rào cây, đá xếp chồng lên nhau hoặc những vạt hoa dại… Cả 17 hộ đều còn giữ được nếp nhà truyền thống trình tường đất và mái ngói âm dương khơi gợi sự kết nối giữa hiện tại và quá khứ.
Bên nếp nhà trình tường, cụ bà Vi Thị Thêm–người phụ nữ 80 tuổi của bản vẫn ngày ngày ngồi bên khung cửu dệt những tấm khăn tràm để bán cho người dân tộc mình dùng trong mỗi dịp hội xuân…là hình ảnh khiến người ta liên tưởng đến sự vĩnh hằng của những nét văn hoá truyền thống sẽ trường tồn theo thời gian. Ở bản Bắc Hoa còn có câu lạc bộ hát Slong hao với hơn 30 thành viên. Ông Lăng Quốc Kỳ - phó chủ nhiệm CLB cho biết, CLB vẫn có những buổi sinh hoạt, giao lưu và hằng năm vào dịp giêng hai, những thành viên CLB lại xúng xính khăn áo xuống chợ phiên Tân Sơn để tham gia hội hát, gìn giữ nét văn hoá của cha ông.
Thôn Bắc Hoa có hơn 160 hộ gia đình, 100% là người Nùng. Các hộ dân sống rải rác bên những triền đồi bằng cách canh tác nông nghiệp, trồng cây ăn quả và một ít diện tích lúa, cây rau màu ngắn ngày. Cuộc sống của người dân trong thôn từng bước khá lên qua các năm và vì thế văn hoá truyền thống đã mai một đi ít nhiều. Những năm gần đây ý thức về giữ gìn văn hoá truyền thống được quan tâm. Thôn đã có CLB hát Slong hao, việc truyền dạy dân ca được bà con có ý thức hơn. Vào những ngày hội xuân, bóng những chiếc áo tràm, khăn tràm xuống chợ tạo nên những nét độc đáo của chợ phiên vùng cao. Hay những ngôi nhà mái ngói âm dương cũng được bà con trong thôn gìn giữ.
Anh Vi Văn Chèo - trưởng thôn Bắc Hoa cho biết: Gần đây, Bắc Hoa có nhiều đoàn khách ghé thăm, họ là những nhà nghiên cứu đi tìm hiểu, những người khách du lịch mến cảnh, mến người Bắc Hoa mà đến…Hầu hết những người đến đây đều có chung cảm nhận về một Bắc Hoa tươi đẹp, mến khách. Chị Lê Anh Thư – PGĐ Công ty Vietsen Tour sau khi đến khảo sát tại đây đã tổ chức đưa khách đến thăm Bắc Hoa và các vườn quả ở Lục Ngạn. Chị Thư cho biết: du khách khá thích thú với tour trải nghiệm thăm quan các vườn quả, làng nghề sản xuất Mỳ chũ và điểm đến Bắc Hoa. Tuy nhiên các dịch vụ tại đây chưa nhiều do đó khách chỉ có thể đến trong ngày mà chưa có các dịch vụ để khách nghỉ qua đếm. Đây cũng là điều mà ngành du lịch Bắc Giang và huyện Lục Ngạn trăn trở.
Để Bắc Hoa và những điểm đến tiềm năng của Lục Ngạn thu hút được du kháchrất cần có sự đầu tư đồng bộ về hạ tầng, cơ sở lưu trú, các sản phẩm dịch vụ du lịch kèm theo. Đồng thời cần một chiến lược tăng cường quảng bá hình ảnh, điểm đến để Lục Ngạn nói chung và điểm đến Bắc Hoa được đông đảo du khách biết đến./.
Hà Yến
