Bắc Giang từ lâu đã được biết đến là một trong những nơi nổi tiếng về nông sản vùng Đông Bắc Việt Nam. Thế nhưng, vùng đất này còn là điểm du lịch độc đáo hút chân biết bao du khách ghé thăm. Không cầu kỳ, hoa lệ, Bắc Giang mang trong mình vẻ trầm mặc, giản dị đến bình yên. Đặt chân đến nơi đây như tránh xa nhịp sống vội vã của phố thị, tìm về những giá trị giản đơn của thiên nhiên và lịch sử văn hoá.
Du lịch cộng đồng là loại hình du lịch đang được khách du lịch yêu thích hiện nay. Đây cũng là một trong bốn sản phẩm du lịch chủ lực mà tỉnh Bắc Giang đang hướng tới phát triển. Theo đó, Yên Thế là 1 trong những huyện đang khai thác tốt loại hình du lịch này và ngày càng thu hút đông đảo du khách đến với địa phương.
Năm 2019, Bản Ven đã được công nhận là Điểm du lịch cộng đồng tại tỉnh Bắc Giang. Với lợi thế về thiên nhiên trong lành cùng văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc người Cao Lan, Bản Ven Yên Thế dần dần thu hút khách du lịch ghé thăm. Bản Ven nằm trên trục Quốc lộ 17 thuộc địa phận xã Xuân Lương, huyện Yên Thế và cách trung tâm thành phố Bắc Giang khoảng 45km. Từ Hà Nội, bạn cần di chuyển 80km, tương đương với 2 tiếng chạy xe. Men theo con đường rợp bóng cây xanh mát, du khách sẽ đến được với Bản Ven. Tuy mới trở thành điểm du lịch cộng đồng trong những năm gần đây nhưng Bản Ven vẫn được đông đảo du khách biết đến và ghé thăm thường xuyên đặc biệt là vào các dịp cuối tuần và nghỉ lễ.
Bản Ven được thiên nhiên ưu ái ban cho vẻ đẹp thuần khiết còn nhiều nét sơ khai. Rời xa phố thị tấp nập, ồn ào, khi đến với Bản Ven, bạn sẽ cảm nhận được ngay sự an yên tuyệt vời. Bản Ven được biết đến là xứ chè của Bắc Giang, nức tiếng gần xa với món chè xanh và chè hoa vàng thơm ngon, thanh mát. Du khách ghé thăm nơi đây có thể chiêm ngưỡng và dạo quanh những nương chè rộng bao la, được thăm và thưởng thức hương vị chè xanh của người Cao Lan được sản xuất theo quy trình khép kín kết hợp với những phương thức bí truyền từ bao đời nay, sản phẩm Chè Xanh Bản Ven đã được nhiều nơi biết đến.. Ngoài ra hoạt động được đông đảo bạn trẻ yêu thích nhất nơi đây còn là chụp hình check-in và trải nghiệm làm người dân địa phương mang gùi thu hoạch lá chè tươi.
Tại Bản Ven Yên Thế, người dân tộc Cao Lan chiếm tới hơn 90%. Du khách đến bản sẽ có cơ hội tìm hiểu về nét đẹp văn hóa và đời sống của dân tộc này. Bạn có thể thoải mái lựa chọn trang phục dân tộc Cao Lan và check-in chụp ảnh kỷ niệm. Ở Bản Ven vẫn còn lưu trữ những ngôi nhà sàn độc đáo. Dưới mái nhà sàn đã ngả màu theo thời gian là gia đình, nếp sống cùng những phong tục tập quán mà bà con Cao Lan đã truyền qua bao đời. Người Cao Lan Bản Ven còn nổi tiếng với Sình ca, câu hát giao duyên của đôi trai gái, hát “phụng” thổ công và thần nông, hát ru con, hát ghẹo, hát đố. Cùng ăn, cùng ở, cùng ra đồng và cùng tìm hiểu cuộc sống sinh hoạt hàng ngày với bà con. Không phải tivi, điện thoại mà khi chiều đến bạn sẽ được hòa mình vào không khí vui nhộn của các trò chơi dân gian như bịt mắt đánh chiêng, ném còn, đi cầu kiều,... cùng cả trẻ em và người lớn trong bản. Bạn đừng quên thử Pù Dằn Dinh - một loại áo nằm trong bộ trang phục truyền thống của đồng bào Cao Lan để có những tấm hình check-in xinh xắn bên nhà sàn.
Các hoạt động vui chơi tại Bản Ven đều mang đậm yếu tố giữ gìn bản sắc dân tộc. Hoạt động thú vị nhất có thể kể đến đó là trải nghiệm hái chè cùng bà con bản địa trên các nương, đồi chè xanh trải dài xa tít ngút tầm mắt. Do nằm giáp với tỉnh Thái Nguyên nên bản Ven cũng trồng rất nhiều chè, phủ xanh khắp những ngọn đồi. Du khách đến đây có thể thỏa thích ngắm nhìn, đi dạo giữa những nương chè bát ngát và chụp ảnh. Đặc biệt, du khách có thể cùng người dân địa phương mang gùi thu hoạch những lá chè tươi. Sau đó, du khách có thể được ghé xưởng chè, tự tay trải nghiệm quy trình làm ra những gói chè thành phẩm, từ việc phân loại lá chè, rửa sạch đến sấy khô, đóng gói. Du khách cũng nên thưởng thức qua nước chè ở bản Ven. Hương vị mang nét đặc trưng riêng, vừa uống sẽ có chút chát nhẹ nhưng ngọt ở hậu vị chắc chắn sẽ không làm những du khách yêu chè thất vọng.
Sau khi đã trải nghiệm hết quy trình làm chè, các du khách cũng có thể nếm mật ong rừng tự nhiên. Mật ong tuy rằng không phải là thức uống xa lạ, thế nhưng để nếm mật ong rừng tự nhiên vừa được lấy xong thì không phải ai cũng có cơ hội thử qua. Và trong không gian cực “chill” của núi rừng, bạn có thể liên hệ đặt bữa trưa hoặc bữa tối do người dân chuẩn bị được đặt trên mâm hoặc mẹt với đa dạng các món ngon từ xôi ngũ sắc Cao Lan, xôi trứng kiến, thịt lợn hầm lá tăng lực, măng đắng, ốc khe, rau dớn, lợn quay lá mắc mật, hoa chuối rừng... Nếu đến bản Ven vào cuối tuần, du khách sẽ được trải nghiệm gói bánh chim Gù, bánh vắt vai đặc sản của dân tộc Cao Lan.
Cuộc hành trình tiếp tục sau khi ghé đồi chè, từ điểm du lịch cộng đồng bản Ven, du khách có thể tiếp tục đi khoảng 3km, tới thác Ngà bản Xoan, xã Xuân Lương. Sau khi dừng đỗ xe ngay bìa rừng, du khách sẽ đi bộ ngược theo khe suối khoảng 300m để lên chiêm ngưỡng dòng thác Ngà. Dòng thác cao hơn 20m mét thả mình như dải lụa, chảy uốn lượn theo sườn núi tung bụi nước li ti như những hạt mưa bay, mát lạnh cả khu vực xung quanh.
Bên cạnh những đồi chè xanh mướt cùng dòng thác Ngà hùng vĩ, bản Ven còn gây thương nhớ bởi rừng Trúc Phấn đẹp như tranh vẽ. Những rặng trúc cao vút, phần thân phủ đầy phấn trắng, rợp bóng che mát cho con đường mòn dẫn đến một dòng suối trong vắt. Vẻ đẹp nơi đây được ví von như khung cảnh trong những bộ phim cổ trang, thu hút nhiều du khách đến tham quan, chụp ảnh. Không chỉ đơn thuần là tận hưởng bầu không khí trong lành, mát mẻ, du khách còn được tự do khám phá rừng trúc, tắm suối… để giảm căng thẳng sau những ngày học tập, làm việc. Để bảo tồn và giữ gìn vẻ đẹp tự nhiên của khu rừng, đến đây, bạn chỉ được đỗ xe cách khoảng 50 – 100m và đi bộ vào bên trong nên khu vực cắm trại vô cùng trong lành và yên tĩnh. Đây quả là chốn lý tưởng dành cho hội bạn thân thích tụ tập vui chơi. Du khách đến đây không cần phải mang quá nhiều đồ như lều, bạt, bếp nướng mà có thể thuê trực tiếp tại các điểm cung cấp dịch vụ trong rừng. Trong khi người lớn tập trung dựng lều và nướng đồ thì trẻ em tha hồ chạy nhảy trong rừng và ngắm suối.
Ngoài trồng trọt, các hộ dân ở bản Ven còn sinh sống chủ yếu bằng nghề chăn nuôi theo mô hình nông trại. Tại đây, bạn có thể thỏa thích làm quen, chụp ảnh cùng những chú dê, cừu, thỏ, hươu… Đặc biệt, đồi cừu không tính phí riêng khi chụp cùng động vật. Những gia súc nhỏ ở đây rất hiền lành, du khách có thể dễ dàng cho ăn và chơi đùa cùng chúng. Những tiểu cảnh nhỏ xinh cũng được nông trại chú tâm bố trí đẹp mắt để du khách đến tham quan có thể thoải mái chụp ảnh. Ngoài ra, các khách tham quan “nhí” có thể tham gia các trò chơi như bắt vịt, bắt chạch trong chum, bịt mắt đập chiêng, nặn bánh trôi, nặn gốm, tô tượng… Vào buổi tối, du khách có thể nán lại để tham gia cắm trại đêm, bày tiệc nướng ngoài trời và thưởng thức các món đặc sản, mang đậm hương vị núi rừng như xôi chấm muối mè, rau rừng, gà rừng nướng… cũng là trải nghiệm khó quên khi đến bản Ven.
Giới trẻ đến Bản Ven thường có xu hướng chụp hình sống ảo, cắm trại… Trong khi đó, du khách lớn tuổi hơn có cơ hội tìm hiểu văn hóa, đời sống, thử trang phục truyền thống Cao Lan, tắm thác, bể bơi,… Đến bản Ven, du khách có thể nghỉ dưỡng để tận hưởng không khí trong lành của thiên nhiên và trải nghiệm cùng bà con dân tộc Cao Lan trong cuộc sống đời thường. Du khách có thể vừa ngắm cảnh thiên nhiên hùng vĩ dưới tán cây rừng còn hoang sơ, được tắm mình dưới thác nước đổ và thưởng thức rượu mật ong trên nhà sàn giữa rừng, để rồi cảm nhận mối giao hoà giữa con người và thiên nhiên hoà quyện vào nhau, để tâm hồn thư giãn sau những công việc thường ngày. Tất cả những điều trên đã góp phần tạo nên một chuyến đi, một dấu ấn sâu đậm trong lòng du khách.
Cùng với điểm du lịch cộng đồng bản Ven, đến Yên Thế du khách có thể thăm khu di tích lịch sử Hoàng Hoa Thám, ghé thăm hồ Ngạc Hai, Thác Ngà (xã Xuân Lương), Hồ Suối Cấy (xã Đồng Kỳ), hay dâng hương, vãn cảnh tại đền Nguyệt Hồ (xã Hương Vĩ)… Tài nguyên du lịch của Yên Thế không những hấp dẫn về tính đa dạng và thuận lợi về vị trí địa lý mà còn hấp dẫn bởi tính nguyên khai của thiên nhiên ban tặng thuở nào. Nhân dân Yên Thế có truyền thống mến khách, có nếp sống văn hoá mang đậm bản sắc của các dân tộc địa phương. Phát huy truyền thống của vùng đất thượng võ, giàu truyền thống cách mạng mang đậm nét văn hóa độc đáo. Với tiềm năng thế mạnh điều kiện tự nhiên của vùng quê Yên Thế, cùng với lòng hiếu khách của người dân nơi đây, Yên Thế đã và đang phát huy tiềm năng du lịch, mở rộng cửa đón du khách gần xa về thăm quan, nghỉ dưỡng…./.
Nguyễn Thúy
